- پنجشنبه، 8 خرداد 1399
- Thursday 28 May 2020
آفتاب اقتصادی- گروه خبر: ماجرای ادغام‌ها و تفکیک‌ها در اقتصاد ایران موضوع تازه‌ای نیست. براساس آنچه که سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس عنوان کرده، طرح دو فوریتی برای ادغام سازمان توسعه تجارت توسط برخی نمایندگان مجلس تهیه شده است. رحیم زارع در این خصوص گفت: «به منظور جلوگیری از موازی‌کاری‌ها و تنزل حوزه صادرات و واردات و در راستای کوچک سازی دولت با توجه به برنامه ششم توسعه و مصوبه کمیسیون تلفیق بودجه سال 97 طرحی توسط تعدادی از نمایندگان نوشته شده که بر این اساس دو سازمان توسعه تجارت و گمرک ایران با یکدیگر ادغام می‌شوند.»سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی، عدم هم‌افزایی در دو سازمان توسعه تجارت و گمرک ایران را از دلایل این ادغام برشمرد و افزود: «در راستای سیاست‌های اقتصاد مقاومتی، این دو سازمان تلفیق می‌شود که احتمالا این سازمان ادغام شده زیر نظر وزارت صنعت، معدن و تجارت قرار می‌گیرد.»وی با بیان اینکه بسیاری از کارشناسان معتقد هستند که گمرک ایران باید زیر نظر وزارت صنعت، معدن و تجارت اداره شود، تصریح کرد: «موازی کاری و عدم وحدت مدیریتی در این دو سازمان سبب سردرگمی در حوزه صادرات و واردات شده است، لذا این طرح دو فوریتی تهیه شده و در هفته جاری تقدیم هیئت رئیسه مجلس می‌شود.»
هدف از ادغام چیست؟
آفتاب اقتصادی برای بررسی بیشتر این موضوع با مجیدرضا حریری کارشناس اقتصادی و نایب رئیس اتاق بازرگانی ایران و چین گفت‌وگو کرده است. حریری در ابتدای سخنانش گفت: «واقعیت این است که اکنون تقریبا همه صاحب‌نظران با گرایش‌های فکری و سیاسی مختلف به این نتیجه رسیده‌اند که سیستم دولتی برای اقتصاد یک سیستم ناکارآمد است. اصولا ساختارهای بوراکراتیک اقتصاد به حل مشکلات اقتصادی کمکی نمی‌کنند. ادغام گمرک و سازمان توسعه تجارت مثل این می‌ماند که از جزء به کل برسیم که به نظر من شدنی نیست. مجموعه اقتصاد ما در حوزه کلان، بیمار است و درمان این بیماری هم باید با یک نگاه همه جانبه نگرانه باشد. من نمی‌دانم که هدف از ادغام گمرک و سازمان توسعه تجارت چیست؟ در طی 30سال گذشته لوایح و قوانین مختلفی درباره ادغام و تفکیک سازمان‌ها و وزارتخانه‌های دولتی داشته‌ایم اما نتیجه این بود که بدنه بوروکراتیک دولت تنبل‌‌تر و فربه‌تر شده است. بزرگی سازمان‌های دولتی جلوی پیشرفت اقتصادی را گرفته است و نتیجه آن کندتر شدن حرکت اقتصاد است.» حریری گفت: «من از جزئیات این طرح نمایندگان خبری ندارم و نمی‌دانم که گمرک می‌خواهد زیر نظر وزارت صنعت، معدن و تجارت برود و یا اینکه سازمان توسعه تجارت می‌خواهد زیر مجموعه وزارت اقتصاد برود. در برخی کشورها وزارت اقتصاد و تجارت دارند و در برخی کشورها نیز همانند کشور ما صنعت وتجارت در یک وزارتخانه قرار دارند. اصولا این مدل‌ها ابزارهایی هستند برای استراتژی کلی. ما در کشور این استراتژی کلی را نداریم و مدام در فکر ابزارهایمان هستیم. مثل این می‌ماند که یک تیم فوتبال استراتژی ندارد اما مدام در پی تغییر مدل پیراهن و توپ بازیکنان است. در حال حاضر نیز وضعیت ما در اقتصاد به گونه‌ای است که می‌خواهیم با جدا کردن یک سازمان از یک وزارتخانه و سپردن آن به وزارتخانه‌ای دیگر وضعیت را اصلاح کنیم.» وی افزود:«طراحان این طرح باید دلایل خود را بیان کنند. اگر می‌خواهند توسعه تجارت زیر مجموعه وزارت اقتصاد باشد باید کل تجارت کشور زیرمجموعه وزارت اقتصاد باشد. از طرف دیگر معنی ندارد که گمرک از وزارت اقتصاد جدا شود زیرا گمرک دو وظیفه دارد که یکی مرزبانی تجارت خارجی و دیگری وصول درآمد برای دولت است. بنابراین چون بحث وصول درآمد است، بودن گمرک در زیر مجموعه وزارت اقتصاد به صلاح است. البته در خیلی از کشورها هم گمرک یک سازمان مستقل است.» حریری گفت: «تاکنون نیز بر اثر ادغام‌ها و تفکیک‌هایی که انجام شده ما ندیدیم که پرسنل دستگاه‌ها کاهش یابد. ما باید به این سمت برویم که دولت را کوچک کنیم و کوچک کردن دولت هم الزاما با ادغام یا تفکیک دستگاه‌ها انجام نمی‌شود. دولت باید تصدی گری را به بخش خصوصی واقعی واگذار کند. اقتصاد ما نیازمند یک بازنگری اساسی و رنسانس است. مشکل اساسی مملکت ما اقتصاد است و باید این مشکل در اولویت اصلی مسئولان باشد.»
